Οι χειμώνες μας
Στην βόρεια χωρα, η εμφάνιση μεγάλων χιονιάδων βρίσκεται σε φθίνουσα πορεία, με σαφή τάση πλέον αυτοί να μηδενιστούν. Αυτό συμβαίνει, καθώς υπάρχει μια ολοφάνερη μείωση των βαρομετρικών συστημάτων, που γεννιόταν στον κόλπο της Σύρτης-Σικελία, και με αργή κίνηση, προχωρούσαν ΒΑ. Η είσοδός τους, γινόταν από Πελοπόννησο, ενώ ως έξοδο είχαν το Θρακικό. Τα συγκεκριμένα βαρομετρικά συστήματα ήταν και τα αποδοτικότερα σε χιόνι/βροχές σε πανελλαδικό επίπεδο. Άφηναν πλούσιες, ευεργετικές βροχές στον νότο και το Αιγαίο, μεγάλα ύψη χιονιού στα ορεινά, και βορειότερα, στα πεδινά τμήματα. Ήταν εκείνα τα συστήματα, που πάντα έδιναν τους τίτλους στα ΜΜΕ της εποχής ” Αποκλεισμένα χωριά στην Μακεδονία-Θράκη-Θεσσαλία ” . Η κλιματική αλλαγή, έχει και εδώ κάνει αισθητή την παρουσία της, έχοντας στην κυριολεξία διαλύσει την παλαιά κλιματολογία των Χειμώνων όπως τους ξέραμε κάποτε. Πλέον οι κυκλογενέσεις έχουν μειωθεί δραματικά σε συχνότητα, ενώ όταν προκύπτουν, η παραμονή τους πάνω από τον Ελλαδικό χώρο, πολύ σπάνια θα ξεπεράσει τις 24-36 ώρες. Η πλειοψηφία του υετού, προκύπτει ( πλέον) από ρηχές διαταραχές που διασχίζουν βιαστικά την χώρα μας ( και αν έχουν θερμοκρασίες, προλαβαίνουν, αναλόγως την περίπτωση, να αφήσουν μερικά εκατοστά χιονιού στα βουνά ή χαμηλότερα) . Όσο προχωράμε προς τους χειμερινούς μήνες, ο αζορικός αντικυκλώνας, αρχίζει και κάνει την εμφάνισή του. Όμως και αυτός, λόγω της υπερθέρμανσης του Ατλαντικού και της ατμόσφαιρας γενικότερα, αναπτύσει ακραία γεωδυναμικά, και απλώνεται, γιγαντώνεται πάνω από όλη την Ευρώπη. Έτσι, ότι προκύπτει, καταλήγει να απασχολεί την Τουρκία, την ανατολική λεκάνη της Μεσογείου, και τα νησιά του Αιγαίου όπως και την Αθήνα, την τελευταία, εάν ο αυλώνας/κρύο που θα κατέβει, είναι αρκετά ισχυρός.
Αυτή την νέα κατάσταση, μπορούν – και την έχουν ήδη- να την αντιληφθούν όσοι ασχολούνται με την χιονοδρομία. Χιονοδρομικά κέντρα-σύμβολα όπου το έδαφος ήταν χιονοσκεπές από τα μέσα Νοέμβρη, πλέον δυσκολεύονται να δεχθούν χιονόστρωση, ακόμη και μέσα στα Χριστούγεννα. Πολλές μάλιστα φορές, ακόμη και όταν πέσει αξιόλογη ποσότητα χιονιού, συνήθως ακολουθείται από ακραία άνοδο της θερμοκρασίας, με αποτέλεσμα το χιόνι να λιώνει τάχιστα, να μην μπορεί να δημιουργήσει υπόστρωμα, και ξανά από την αρχή.
Την έχουμε αντιληφθεί και όλοι εμείς που ασχολούμαστε με τον καιρό. Οι αξιόλογες περιπτώσεις κακοκαιριών, έχουν μειωθεί κατακόρυφα μέσα στους Χειμώνες, και όταν προκύπτουν, έχουν ακραίο χαρακτήρα. Οι ώρες ηλιοφάνειας, έχουν αυξηθεί επίσης κατακόρυφα. Περιοχές της δυτικής Μακεδονίας, όπου το ‘σινιάκι’ σκέπαζε τους κάμπους για εβδομάδες, κρατόντας το χιόνι σχεδόν ανέπαφο κάτω από το πέπλο της παγωμένης ομίχλης, τώρα έχουν φτάσει να συναγωνίζονται τις ώρες ηλιοφάνειας που έχει η Σκύρος και η Αττική μέσα στον Χειμώνα. Η Θεσσαλονίκη, η πόλη όπου ο ήλιος τον Χειμώνα εμφανιζόταν μόνο σε περιπτώσεις βαρδάρη , καθώς όλο το υπόλοιπο διάστημα , πυκνές ομίχλες θα σκέπαζαν για μέρες τα πάντα, δίνοντας μάλιστα και εκείνο το χαρακτηριστικό ψιλόβροχο που κράταγε για μέρες, πρασινίζοντας τα πεζοδρόμια, πλέον έχει μέσα στον Χειμώνα, πάμπολες ανοιξιάτικες μέρες. Eίναι πλέον χαρακτηριστική η ευκολία, στην οποία μια μέρα του Χειμώνα, μπορεί να δώσει 17άρια και 20άρια μέγιστες, ακόμη και στις βορειότερες περιοχές. Φυσικά, πάντα θα υπάρχουν και εκείνες οι περιόδοι, στην οποία η κυκλοφορία θα καταφέρνει να ‘ξεσκαλώνει’ πρόσκαιρα, δεν αλλάζει όμως αυτό που έχει εδραιωθεί ως νέα κανονικότητα..
” Εγώ προσωπικά θυμάμαι τα χρόνια που πήγαινα σχολείο, τις βρύσες στο προαύλιο να μην ανοίγουν για εβδομάδες, καθώς το νερό μέσα είχε παγώσει, θυμάμαι τους νερόλακους της βροχής να μένουν παγωμένοι διαρκώς στις σκιές, σε πάχος πάγου ικανό να σηκώνει τα παιδικά κορμιά μας, ενώ ο Χορτιάτης, είχε πάντα χιόνι ”