Κατα την διαρκεια της νυχτας το εδαφος ψυχεται αφου εκπεμπει κυριως υψηλου μηκους κυματος(υπερυθρη) θερμικη ενεργεια προς το διαστημα. Ο ψυχρος επισης αερας που βρισκεται ψηλοτερα απο τον θερμο υποκειται καθιζηση και κατερχεται προς το εδαφος οπου ναι μεν υποκειται σε καποια θερμανση κατα την καθοδο του αλλά το συνολικο αποτελεσμα που επιφερει ειναι να υπαρχει ελαττωση της θερμοκρασιας στα χαμηλοτερα στρωματα κοντα στο εδαφος. Και οσο πιο κοντα στο εδαφος εχουμε ακομα μικροτερη θερμοκρασια συνηθως.
Ετσι ακομα και αν εχουμε εναν σταθμο στα 2 μετρα πανω απο το εδαφος αυτος πιθανοτατα θα δειχνει μεγαλυτερη θερμοκρασια αερα απο οτι εχει ο αερας 10 εκατοστα πχ πανω απο το εδαφος.
Εαν λοιπον κατα την διαρκεια της νυχτας η θερμοκρασια των επιφανειων των διαφορων σωματων του εδαφους, οπως πχ τα φυτα, το γρασιδι, το χωμα, οι μεταλικες επιφανειες πχ ενος αυτοκινητου κλπ, λογω εκπομπης της θερμικης ενεργειας τους, κατελθει στη θερμοκρασια του σημειου δροσου του στρωματος αερα που τα περιβαλλει, τοτε οι υδρατμοι που περιεχονται στον αερα, συμπυκνωνονται με διάφορες μορφες πανω σε αυτες τις επιφάνειες αυτές.
Ευνοϊκες συνθηκες για να συμβει αυτη η εκπομπη της θερμικης ενεργειας με ακτινοβολια απο τις επιφανειες ειναι: να υπαρχει ξαστερια, να μην υπαρχει νεφοκαλυψη δηλαδη(αφου τα νεφη ακτινοβολουν ενα μερος της ανερχομενης υπερυθρης ακτινοβολιας προς τα κατω και δεν υπαρχει η προαναφερθεισα ψυξη), να υπαρχει σχετικη απνοια(η εκπομπη ακτινοβολιας προς τα πανω ειναι ακομα πιο εντονη οταν δεν φυσαει καθολου), να εχουν οι επιφανειες μεγαλη αφετικη ικανοτητα καθως και η θερμοχωρητικοτητα τους να ειναι μικρη(πχ οι επιφανειες τσιμεντου ή πισσας εχουν μεγαλη θερμοχωρητικοτητα), και να υπαρχει αρκετη υγρασια κοντα στο εδαφος δηλαδη η σχετικη υγρασια να εχει σχετικα μεγαλες τιμες στο παραεδαφιο στρωμα.
Αν οι συνθηκες λοιπον ειναι ευνοϊκες εχουμε την δημιουργια διαφόρων μορφων ατμοσφαιρικων αποθεσεων οπως η δροσος ή η παγωμενη δροσος ή η παχνη ή και εμφανιση ομιχλης.
Οι συνθηκες που καθοριζουν την εμφανιση αυτων εξαρτωνται απο πολλες μεταβλητες αλλά μια ικανοποιητικη αντιμετωπιση της προβλεψης τους(ειδικα για δροσο και παγωμενη δροσο) μπορει να γινει γνωριζοντας λιγες μόνο μεταβλητες.
Ας ορισουμε αυτες που θα χρειαστουνε:
T ειναι η θερμοκρασια του αερα σε °C γυρω απο την επιφανεια. Αν πχ μιλαμε για γρασιδι που ειναι στα πρωτα 10 εκατοστα απο το εδαφος τοτε πρεπει να αναλογιστουμε οτι πχ σε μια ανεφελη νυχτα με απνοια, η θερμοκρασια αυτη θα ειναι πιο κατω εως και 2 βαθμους Κελσιου μερικες φορες απο την θερμοκρασια που θα δειξει ενας σταθμος που ειναι στα 2 μετρα απο το εδαφος.
Td ειναι η θερμοκρασια του σημειου δροσου σε °C γυρω απο την επιφανεια. Και παλι το σημειο δροσου στην επιφανεια μπορει να ειναι μικροτερο απο το σημειο δροσου που θα δειξει ενας σταθμος που ειναι στα 2 μετρα απο το εδαφος.
RH η σχετικη υγρασια του αερα γυρω απο την επιφανεια που και παλι μπορει να ειναι διαφορετικη απο το σημειο δροσου που θα δειξει ενας σταθμος που ειναι στα 2 μετρα απο το εδαφος.
Τ850 ειναι η θερμοκρασια του αερα στα 850 hPa σε °C.
V850 ειναι η ταχυτητα του ανεμου στα 850 hPa σε m/s.
•Οριζουμε τωρα ως θερμοκρασια παχνης(Ti) την θερμοκρασια σε °C που δινεται απο:
Οποτε εχουμε τα εξης 4 ειδη συμπυκνωσεων:
►ΔΡΟΣΟΣ.
Αν T > Td > 0 °C και η Τ καθως πεφτει κατα τη διαρκεια της νυχτας γινει ιση με την Td με παντοτε να ισχυει Td > 0 °C, τοτε σχηματιζεται πανω στις επιφανειες η δροσος που αποτελειται απο υδροσταγονες. Η δροσος εχει εξαιρετικη σημασια σε ξηρες περιοδους αφου αποτελει πηγη νερου για το εδαφος και ειναι σημαντικη για την γεωργια αλλά και για την πανιδα σε ξηρα κλιματα οπου σε ξηρες περιοδους ειναι η μονη πηγη νερου για τα ζωα. Οι ημερες δροσου στην Ελλαδα στις περισσοτερες περιοχες εχουν διπλη κυμανση που σημαινει οτι εχουμε 2 μεγιστα(την ανοιξη και το φθινοπωρο) πολλων συνεχομενων ημερων που σχηματιζεται δροσος την νυχτα.
Σχηματισμενη δροσος:
►ΠΑΓΩΜΕΝΗ ΔΡΟΣΟΣ.
Αν T > Td > 0 °C και η Τ καθως πεφτει κατα τη διαρκεια της νυχτας γινει ιση με την Td με παντοτε να ισχυει Td > 0 °C, τοτε σχηματιζεται οπως ειπαμε πανω στις επιφανειες η δροσος, αν μετεπειτα ομως η θερμοκρασια συνεχισει να πεφτει και φτασει τους 0 °C (T = Td ≤ 0 °C) τοτε η δροσος θα παγωσει και θα εχουμε το φαινομενο της παγωμενης δροσου. Η θερμοκρασια φυσικα μπορει μετεπειτα και να γινει και αρνητικη παγωνοντας ακομα παραπανω την παγωμενη δροσο. Η παγωμενη δροσος ειναι ενα φαινομενο που μόνο ευεργετικο δεν ειναι οπως η δροσος για την γεωργια, αλλά ειναι καταστρεπτικο αφου καταστρεφει ορισμενα ευαισθητα φυτα.
Η παγωμενη δροσος μοιαζει με την παχνη αλλά δεν ειναι παχνη και η παγωμενη δροσος ξεχωριζει αφου μοιαζει με νερο που παγωσε και ειναι χωρις σχηματα και ημιδιαφανης.
Παγωμενη δροσος πιανει κυριως στις επιφανειες φυτων, σε φυλλα, στο γασιδι κλπ καθως και σε αυτοκινητα πανω λογω του οτι εχουν μεγαλη ανακλαστικη ικανοτητα και μικρη θερμοχωρητικοτητα σε αντιθεση με τις επιφανειες απο τσιμεντο ή πισσα που λογω μεγαλης θερμοχωρητικοτητας ακτινοβολουν συνεχως θερμικη ενεργεια καθιστωντας την θερμοκρασια του στρωματος αερα που τα περιβαλλει θετικη (>0 °C) οποτε δεν μπορει να σχηματιστει παγωμενη δροσος.
Σχηματισμενη παγωμενη δροσος:
►ΠΑΧΝΗ.
Αν T > 0 °C > Ti > Td και η Τ καθως πεφτει κατα τη διαρκεια της νυχτας γινει ιση με την Ti με παντοτε να ισχυει Ti < 0 °C, τοτε σχηματιζεται πανω στις επιφανειες η παχνη.
Αν 0 °C > Τ > Ti > Td και η Τ καθως πεφτει κατα τη διαρκεια της νυχτας γινει ιση με την Ti με παντοτε να ισχυει Ti < 0 °C, τοτε σχηματιζεται πανω στις επιφανειες η παχνη.
Η παχνη εχει μια εμφανιση που μοιαζει περισσοτερο με χιονι και δημιουργουνται πολυπλοκα σχηματα απο παγοκρυσταλλους και ειναι ασπρη και οχι ημιδιαφανης οπως η παγωμενη δροσος. Η παχνη ειναι επισης καταστρεπτικη για την γεωργια.
Για τον ιδιο λογο με την παγωμενη δροσο, παχνη σχηματιζεται στις επιφανειες των φυτων, στα αυτοκινητα κλπ και οχι σε επιφανειες με τσιμεντο ή πισσα.
Δεν πρεπει να ξεχναμε οτι η Τ δεν ειναι η θερμοκρασια αερα που θα δειξει ενας σταθμος στην περιοχη και ειναι η θερμοκρασια στις επιφανειες που ειναι συνηθως κοντα στο εδαφος αρα 1-2 βαθμους Κελσιου ψυχροτερη απο την θερμοκρασια που δειχνουν οι σταθμοι.
Οποτε συνηθως σε μια νυχτα σε συνθηκες απνοιας και ξαστεριας αν προβλεπεται Ti λιγο πανω απο 0 °C, πχ +1.0 °C ή και φυσικα και κατω απο 0 °C τοτε αν προβλεπεται η θερμοκρασια να ειναι κοντα στην Ti(προβλεπεται να εχουμε δηλαδη μεγαλες τιμες σχετικης υγρασιας), τοτε θα εχουμε πιθανοτατα παχνη.
Ενω συνηθως σε μια νυχτα σε συνθηκες απνοιας και ξαστεριας αν προβλεπεται T λιγο πανω απο 0 °C, πχ ακομα και +2.0 °C με +3.0 °C και προβλεψη Td πανω απο το 0 °C και κοντα στην Τ, μετεπειτα θα εχουμε πιθανοτατα σχηματισμο παγωμενης δροσου.
Σχηματισμενη παχνη:
►ΟΜΙΧΛΗ.
Η ομιχλη ειναι απλως ενα νεφος που εφταπτεται του εδαφους και δημιουργει περιορισμενη ορατοτητα κατω απο 1 χιλιομετρο και πολλες φορες η ορατοτητα πεφτει και σε λιγα μετρα. Αποτελειται απο υδροσταγονιδια πολυ μικρης διαμετρου που προηλθαν απο συμπυκνωση αεριων υδρατμων πανω σε πυρηνες συμπυκνωσης κοντα στο εδαφος και για να δημιουργηθει χρειαζεται η ατμοσφαιρα κοντα στο εδαφος να ειναι κορεσμενη ή σχεδον κορεσμενη απο υδρατμους.
Υπαρχουν πολλων ειδων ομιχλης οπως ομιχλης ακτινοβολιας, ομιχλη μεταφορας, ομιχλη εξατμισης, ομιχλη των βουνων καθως και ενα ειδος ομιχλης η ξηρη και υγρη αχλυς που ειναι ομιχλη με ορατοτητα 1 χιλιομετρο ή και πανω απο 1 χιλιομετρο.
Για την προβλεψη ομιχλης ενας απο τους καλυτερους τροπους ειναι μεσω του δεικτη FSI. Και ισχυει:
FSI = 2(Τ – Τd) + 2(T – T850) + 1.944·V850
Εδω T ειναι η θερμοκρασια του αερα σε °C και Td το σημειο δροσου του αερα, οπως μετριουνται απο τους μετεωρολογικους σταθμους.
Και αν FSI < 31 τοτε υπαρχει εξαιρετικα υψηλη πιθανοτητα για σχηματισμο ομιχλης.
Και αν 31 ≤ FSI ≤ 55 τοτε υπαρχει πιθανοτητα για σχηματισμο ομιχλης.
Και αν FSI > 55 τοτε η πιθανοτητα σχηματισμου ομιχλης ειναι μικρη.
Και οσο μικροτερη η τιμη του δεικτη τοσο αυξανει η πιθανοτητα για σχηματισμο ομιχλης.
Σχηματισμενη ομιχλη:
Σχηματισμενη αχλυς:
