Καταιγίδες στην Ελλάδα! Στατιστικά και πληροφορίες.

Ενα απο τα χαρακτηριστικα του κλιματος της Ελλαδας ειναι οτι υπαρχουν 2 περιοδοι μεσα στο ετος, μια ξηρη και μια πιο υγρη περιοδος. Η ξηρη περιοδος κραταει περιπου απο Μάιο εως τελη Σεπτεμβρη και η υγρη αρχιζει με τα πρωτα φθινοπωρινα βαρομετρικα χαμηλα απο τα δυτικα εως και τον Απριλη σε ενα διαστημα οπου η Ελλαδα πληττεται απο πληθωρα ατμοσφαιρικων διαταραχων που συνοδευονται συνηθως απο κλειστα βαρομετρικα χαμηλα.

Το καλοκαιρι ομως τα χαμηλα βαρομετρικα ειναι παρα πολυ σπανια και στον Ελληνικο ουρανο κυριαρχει ο Ηλιος. Αυτο δεν σημαινει ομως οτι δεν υπαρχουν βροχοπτωσεις. Καθε αλλο.
Οι θερινες καταιγιδες αναλαμβανουν δραση! Για περισσοτερα περι του πως σχηματιζονται οι καταιγιδες μπορειτε να δειτε εδω: ΚΑΤΑΙΓΙΔΕΣ -Αναλυση.

Ο Μάιος ειναι μεταβατικος συνηθως μηνας και σχεδον παντα εως τα μεσα Μαΐου ο καιρος ειναι κλειστος, συννεφιασμενος και ψυχρος και γενικοτερα θυμιζει περισσοτερο τελος χειμωνα, παρα καλοκαιρι. Μετα τις 15-20 Μαΐου ομως, σιγα σιγα ο καιρος αρχιζει να γινεται πιο καλοκαιρινος και η μορφη των κακοκαιριων να γινεται με την μορφη ασταθειων, δηλαδη καταιγιδων. Καθημερινα μετα τις 10-15 Μαΐου βλεπουμε τον σχηματισμο τις απογευματινες κυριως ωρες αναπτυξεων νεφων λογω ασταθειας και δημιουργια καταιγιδων. Κυριως στα ορεινα και ημιορεινα αλλά και σε πολλες περιοχες πεδινες, πιο συχνα της βορειας Ελλαδας αλλά και της κεντρικης και νοτιας.

Ο Ιουνιος στο 1ο του μισο συνεχιζει στα ιδια με τον Μάιο και καθημερινες καταιγιδες συμβαινουν στα ορεινα και ημιορεινα αλλά πλεον η βιαιοτητα των φαινομενων αυξανεται και οι καταιγιδες ειναι αμιγως θερινες με υψη νεφων που φτανουν πανω απο τα 11 χιλιομετρα και μερικες φορες εως και 16 km!
Μετα το 1ο μισο ομως του Ιουνιου και αφου ο υποτροπικος αεροχειμαρρος ανεβαινει βορειοτερα, οι καταιγιδες γινονται αρκετα πιο σπανιες για την νοτια Ελλαδα, κυριως το νοτιο και ανατολικο Αιγαιο, την Κρητη, Ευβοια, Αττικη, Βοιωτια και αυτες οι περιοχες βιωνουν την ξηρη περιοδο τους εως και τελη Σεπτεμβριου με αρκετες φορες και μεσα με τελη Οκτωβριου.
Ενας επιπλεον λογος ειναι οτι στο κεντρικο και νοτιο Αιγαιο το καλοκαιρι συνηθως επικρατουν ΒΑ ξηροι ανεμοι, οι γνωστες ετησίες(Μελτεμι) οι οποιοι φερνουν ευσταθεια αποτρεποντας μερικες φορες την ανυψωτικη διαδικασια του αερα στα κατω στρωματα του ατμοσφαιρικου οριακου στρωματος(PBL) που ειναι απαραιτητη για την δημιουργια μιας καταιγιδας.
Αντιθετα στα ορεινα Πελοποννησου και δυτικης Ελλαδας καθως και σε ολη την βορεια Ελλαδα η συχνοτητα καταιγιδων παροτι μειωνεται σε σχεση με το 1ο μισο του Ιουνη, παραμενει σχετικα μεγαλη σε σχεση με τις προαναφερθεισες περιοχες.
Το δε κλιμα απο βιολογικη(για την χλωριδα) αποψη πχ για την Θεσσαλονικη και την Αρτα να κινουνται στα ορια μεσομεσογειακου και υπομεσογειακου χαρακτηρα, η Αρναια Χαλκιδικης να εχει υπομεσογειακο χαρακτηρα ενω το Ελληνικο στην Αττικη και η Ανδρος εντονο θερμομεσογειακο χαρακτηρα, ενω περιοχες οπως πχ η Ναξος και η Καρυστος ξηροθερμομεσογειακο χαρακτηρα.

Μεσος ανεμος στα 200 hPa για την καλοκαιρινη περιοδο 1960-2000.
Φαινεται καθαρα ο υποτροπικος αεροχειμαρρος και του πως κυριαρχει στην νοτια Ελλαδα και ειδικα ΝΑ Αιγαιο, “εμποδιζοντας” τις ψυχροτερες αεριες μαζες να κατελθουν νοτιοτερα και να προκαλεσουν ασταθεια και αρα καταιγιδες σε ολοκληρο το καλοκαιρι οπως συμβαινει στην βορεια Ελλαδα.

Μεσος υετος των 3 μηνων του καλοκαιριου απο ΝΟΑΑ για την περιοδο 1960-2000:
(Κλικ στην εικονα και μετα ξανα κλικ στο Χ στην πανω δεξια πλευρα για φουλ μεγεθυνση. Το ιδιο ισχυει και για τις επομενες εικονες)

Να δουμε τωρα τον αριθμο των ηλεκτρικων εκκενωσεων (κεραυνοι+αστραπες) για τον Ελλαδικο χωρο απο δορυφορικες παρατηρησεις για καθε μηνα του ετους καθως και συνολικα.
Ειναι προφανη τα μεγιστα στην δυτικη Ελλαδα κυριως αλλά και στα ορεινα Χαλκιδικης και Θεσσαλονικης(κυριως περιοχη λιμνων) και στα βορεια της Δραμας και Ξανθης.
Ενω την θερινη περιοδο η Μακεδονια αλλά και γενικα η βορεια Ελλαδα και οπως παντα η Ηπειρος εχουν την τιμητικη τους.
Αντιθετα μολις φτανει ο Οκτωβριος οι καταιγιδες αφηνουν την βορεια Ελλαδα και μετατοπιζονται νοτιοτερα και οπως παντα στα δυτικα κυριαρχουν αλλά πλεον και στο ΝΑ Αιγαιο.

Ηλεκτρικες εκκενωσεις ανα km² ανα ετος(2005-2014 δεδομενα)

Ηλεκτρικες εκκενωσεις ανα km² ανα ετος(2008-2013 δεδομενα):

Ηλεκτρικες εκκενωσεις ανα km² τον Ιανουαριο(2008-2013 δεδομενα)

Ηλεκτρικες εκκενωσεις ανα km² τον Φεβρουαριο(2008-2013 δεδομενα)

Ηλεκτρικες εκκενωσεις ανα km² τον Μαρτιο(2008-2013 δεδομενα)

Ηλεκτρικες εκκενωσεις ανα km² τον Απριλιο(2008-2013 δεδομενα)

Ηλεκτρικες εκκενωσεις ανα km² τον Μάιο(2008-2013 δεδομενα)

Ηλεκτρικες εκκενωσεις ανα km² τον Ιουνιο(2008-2013 δεδομενα)

Ηλεκτρικες εκκενωσεις ανα km² τον Ιουλιο(2008-2013 δεδομενα)

Ηλεκτρικες εκκενωσεις ανα km² τον Αυγουστο(2008-2013 δεδομενα)

Ηλεκτρικες εκκενωσεις ανα km² τον Σεπτεμβριο(2008-2013 δεδομενα)

Ηλεκτρικες εκκενωσεις ανα km² τον Οκτωβριο(2008-2013 δεδομενα)

Ηλεκτρικες εκκενωσεις ανα km² τον Νοεμβριο(2008-2013 δεδομενα)

Ηλεκτρικες εκκενωσεις ανα km² τον Δεκεμβριο(2008-2013 δεδομενα)

Και εδω ενα διαγραμμα παγκοσμιων ηλεκτρικων εκκενωσεων ανα ετος απο την ΝΑΣΑ απο παρατηρησεις 1995 εως 2002.
Τα μεγιστα ειναι στην κεντρικη Αφρικη στην περιοχη του Κονγκο οπου δεχεται εναν εκπληκτικο αριθμο καταιγιδων καθε χρονο, καθως και στην περιοχη του τροπικου δασους του Αμαζονιου οπως βεβαια και στην νοτια και ΝΑ πλευρα των ΗΠΑ.

Κλιματολογικοι μεσοι οροι υετου, για σταθμους με στοιχεια τουλαχιστον 30ετιας, απο σταθμους της ΕΜΥ, του ΑΠΘ και του σταθμου του Θησειου, ενω ο σταθμος του meteothes.gr για οσο λειτουργει, ενω για τους σταθμους της ΕΜΥ που δεν ειχαν συμπληρωσει 30ετια αναφερεται το χρονικο διαστημα του μεσου ορου σε παρενθεση και μερες υετου(≥ 0.2 mm), για τους 3 μηνες του καλοκαιριου(Ιουνιος, Ιουλιος, Αυγουστος).

Αριθμος ημερων καταιγιδας(και οχι απλως υετου) για την υγρη και ξηρη περιοδο απο δεδομενα ΕΜΥ για την περιοδο 1961-1991:

Υετος και ημερες υετου(≥1 mm) των 3 μηνων του καλοκαιριου του ΑΠΘ(Θεσσαλονικη) και του σταθμου του Θησειου(Αθήνα) για την κλιματολογικη περιοδο 1960-1990:

Πηγες:
A European lightning density analysis using 5 years of ATDnet Data. G. Anderson & D. Klugmann
A European lightning density analysis using 6 years of ATDnet Data. Graeme Anderson & Dirk Klugmann
Lightning in the Mediterranean and its relation with sea-surface temperature, V Kotroni and K Lagouvardos
ΝΑΣΑ
Ελληνικη Μετεωρολογικη Υπηρεσια(ΕΜΥ)
NCEP/NCAR Reanalysis
meteoclub.gr