Όπως όλα τα φυσικά φαινόμενα που δεν μπορούσαν να γίνουν κατανοητά κατά την αρχαιότητα, έτσι και ο σεισμός, συνδέθηκε με έναν μύθο. Πρωταγωνιστής είναι ο Εγκέλαδος, που έδωσε το όνομά του στο ακατανόητο φαινόμενο. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, ο Εγκέλαδος ήταν γιος του Τάρταρου και της Γης….
Ήταν ένα πλάσμα τεραστίων διαστάσεων με υπερβολική δύναμη και πήρε μέρος στη Γιαγαντομαχία, τη μάχη δηλαδή του Δία και των Θεών ενάντια στους Γίγαντες. Οι Γίγαντες έπαθαν πανωλεθρία από τους Θεούς, που άρχισαν να τους σκοτώνουν έναν – έναν, με διάφορους τρόπους. Σύμφωνα με τις καταγραφές και ο Εγκέλαδος τραυματίστηκε θανάσιμα κατά τη διάρκεια της μάχης….
Οι εκδοχές για τον θάνατό του είναι τρεις Σύμφωνα με την πιο διαδεδομένη, τον σκότωσε η θεά Αθηνά η οποία τον καταπλάκωσε με τη Σικελία ή το βουνό Αίτνα. Ακόμα και σε αυτή την εκδοχή υπάρχουν παραλλαγές, με τον Παυσανία να αναφέρει ότι η θεά τον σκότωσε ρίχνοντας πάνω του το τεράστιο άρμα της με τους 4 ίππους. Σύμφωνα με τη δεύτερη εκδοχή, ο Εγκέλαδος βρήκε το θάνατο από τον Δία, ο οποίος χρησιμοποίησε τον συνηθισμένο του τρόπο για να τον σκοτώσει. Του έριξε κεραυνούς. Η τρίτη εκδοχή υποστηρίζει πως τον σκότωσε ο Σειλινός, που ήταν ένας από τους ακόλουθους του θεού Διόνυσου. Ο μύθος θέλει τον Εγκέλαδο να κινείται εξαγριωμένος και να αναστενάζει μέσα στον τάφο του, προκαλώντας σεισμούς και ενεργοποιώντας ηφαίστεια. Έτσι, ταυτίστηκε η φράση «ξύπνησε ο Εγκέλαδος» με τους σεισμούς και χρησιμοποιείται ως σήμερα…
Στην επιστήμη όμως, ο Εγκέλαδος είναι ένα από τα μόλις τρία σώματα στο εξωτερικό Ηλιακό σύστημα (μαζί με τον δορυφόρο Ιώ του Δία και τον δορυφόρο Τρίτωνα του Ποσειδώνα) στα οποία έχουν παρατηρηθεί ηφαιστειακού τύπου εκρήξεις. Η ανάλυση του εξερχόμενου υλικού υποδεικνύει ότι προέρχεται από δεξαμενή υπόγειου νερού σε υγρή κατάσταση, κάτι που σε συνδυασμό με ίχνη άλλων χημικών ενώσεων που ανιχνεύθηκαν στο λοφίο έχει τροφοδοτήσει συζητήσεις για την ύπαρξη απλών μορφών ζωής, ενώ έχει ενισχύσει και την άποψη ότι υλικό προερχόμενο από τον Εγκέλαδο δημιούργησε τον Δακτύλιο E
.
Ο Εγκέλαδος πήρε το όνομά του από τον γίγαντα τιτάνα Εγκέλαδο της ελληνικής μυθολογίας. Είναι γνωστός και με τα διακριτικά Saturn IΙ (Κρόνος ΙΙ).
Ο Εγκέλαδος είναι ένας από τους μεγαλύτερους εσωτερικούς δορυφόρους του Κρόνου, ο 14ος κατά σειρά αποστάσεως από τον πλανήτη (αλλά μόλις 2 από τους 13 εγγύτερους, ο Ιανός και ο Μίμας, έχουν αξιόλογο μέγεθος). Ο Εγκέλαδος περιφέρεται γύρω από τον Κρόνο σε μέση απόσταση 237.948 χλμ. από το κέντρο του πλανήτη και 180.000 χλμ. από τις κορυφές των νεφών του, ανάμεσα στις τροχιές του Μίμαντα και της Τηθύος. Χρειάζεται 32 ώρες 53 λεπτά και 6,84 δευτερόλεπτα για να συμπληρώσει μία πλήρη περιφορά (η κίνησή του αυτή μπορεί να γίνει αντιληπτή σε μία γήινη νύκτα παρατηρήσεως). Ο Εγκέλαδος βρίσκεται στην εποχή μας σε ένα τροχιακό συντονισμό 2:1 με τον δορυφόρο Διώνη, δηλαδή εκτελεί 2 περιφορές στον χρόνο που η Διώνη εκτελεί μία. Αυτός ο συντονισμός βοηθά στη διατήρηση της μικρής εκκεντρότητας της τροχιάς του Εγκέλαδου (0,0047) και παρέχει μια πηγή ενέργειας για τη γεωλογική του δραστηριότητα. Η κλίση του επιπέδου της τροχιάς είναι μόλις 1 λεπτό της μοίρας ως προς το ισημερινό επίπεδο του Κρόνου.[2]
Καθώς συμβαίνει με όλους τους μεγάλους εσωτερικούς δορυφόρους του Κρόνου, αλλά και με τη Σελήνη της Γης, ο Εγκέλαδος εμφανίζει το φαινόμενο της σύγχρονης περιστροφής, δηλαδή το ένα του ημισφαίριο «βλέπει» συνεχώς προς τον Κρόνο, ενώ το άλλο είναι στραμμένο μονίμως μακριά του. Αυτό οφείλεται στις παλιρροϊκές δυνάμεις που ασκεί ο πλανήτης στον δορυφόρο επί δισεκατομμύρια χρόνια. Οι ίδιες δυνάμεις τείνουν να καταστήσουν την τροχιά εντελώς κυκλική. Αντίθετα ωστόσο με τη Σελήνη, ο Εγκέλαδος δεν εμφανίζει σήμερα λίκνιση, τουλάχιστον πάνω από 1,5 μοίρα, πιθανολογείται όμως ότι εμφάνιζε κατά το παρελθόν.[2] Αυτή η λίκνιση σε συνδυασμό με το συντονισμό δρα ως επιπλέον πηγή θερμότητας.
πηγή:Βικιπαίδεια/Μηχανή του Χρόνου
