Ψάχνοντας τα χταπόδια ( μέρος 1ο )

Σε αυτό το άρθρο, θα ασχοληθούμε με το ψάρεμα, η καλύτερα την εύρεση, ενός εκλεκτού μεζέ, αυτή του χταποδιού. Σαν χρόνια χταποδάς, θα μοιραστώ μαζί σας όλες εκείνες τις λεπτομέρειες, του πως και υπό ποιές  συνθήκες, μπορούμε να βρούμε τα πραγματικά θηρία του είδους.

Ας ξεκινήσουμε όμως, λέγοντας πρώτα 2-3 λόγια για την ζωή του χταποδιού. Άλλωστε, όταν στοχεύουμε σε ένα αποδοτικό ψάρεμα, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε, είναι να μάθουμε τα πάντα γύρω από το είδος. Κύκλος αναπαραγωγής, συνήθειες, εποχές ζευγαρώματος, μεταναστεύσεις κτλ. Πολλοί ξεκινάνε το ψάρεμα, αγνοώντας το παραπάνω. Το πρώτο πράγμα που τους λέω, είναι < μάθετε τις συνήθειες της λείας σας και μετά ψάξτε τόπους και τρόπους αλίευσης>.

Διάρκεια ζωής: Tα χταπόδια στις θάλασσες μας, έχουν μικρό προσδόκιμο ζωής. Η διάρκειά της, είναι 7 μήνες μέχρι 1-1μιση χρόνο, με την λιγότερη διάρκεια να την έχουν τα θηλυκά, ενώ την μεγαλύτερη τα αρσενικά που δεν πρόλαβαν για διάφορους λόγους, να ζευγαρώσουν.  Οι  θηρευτές τους, είναι πολλοί, και ελάχιστα χταπόδια – συγκριτικά με τα εκατομμύρια αυγά που εκκολάπτει η μάνα- θα είναι αυτά που θα επιβιώσουν μέχρι να αναπαραχθούν. Έρευνες, έχουν δείξει, πως μόλις το 0,6% των αυγών, καταφέρνουν να εξελιχθούν σε ώριμα χταπόδια! Ακριβώς όμως αυτές οι συνθήκες, έχουν συμβάλλει έτσι ώστε το χταπόδι, να είναι ένα από τα εξυπνότερα πλάσματα της θάλασσας. Το μοναδικό ζώο το οποίο έχει 2 εγκεφάλους και 3 καρδιές, μέσα στην θάλασσα, είναι ένα πραγματικό ‘υπερόπλο’. Καλλιτέχνης στο καμουφλάζ, εξαιρετικός κυνηγός αλλά και λύτης..’κουίζ’ , δεν χάνει ποτέ την ευκαιρία να μας εκπλήσσει διαρκώς με  τα σημεία που επιλέγει να φωλιάσει.

Όπως ανέφερα παραπάνω, η ζωή του, είναι μεταξύ 6 μηνών και 1-1μιση έτους.  Τα θηλυκά χταπόδια, μόλις ζευγαρώσουν, ( αρχές Απρίλη-αρχές-τέλη Μάη ) , επιλέγουν ένα βαθύ, απόμερο θαλάμι και μπαίνουν μέσα, για το υπόλοιπο της ζωής τους. Εκεί, θα γεννήσουν εκατομμύρια αυγά τα οποία κρεμάνε σαν τσαμπιά σταφύλια, από το ταβάνι του θαλαμιού τους, ενώ ταυτόχρονα σφραγίζουν με μεγάλες πέτρες την είσοδο, αφήνοντας μόνο ένα μικρό άνοιγμα, το οποίο εξυπηρετεί τον αερισμό των αυγών. Η μάνα, σύντομα εξαντλείται και μέσα σε διάστημα λίγων εβδομάδων, τελικά πεθαίνει από την ασιτία μέσα στο θαλάμι της. Το κουφάρι της, θα γίνει το πρώτο γεύμα για τα νεογνά χταποδάκια που σχεδόν αμέσως, θα εκκολαφθούν, πριν βγούν από την φωλιά. Τα αρσενικά, θα ζευγαρώσουν άλλες 2-3 φορές, μέχρι τελικά να πεθάνουν περίπου σε ηλικία ενός έτους.

Έχοντας λοιπόν μια επιδερμική γνώση του κύκλου τους, επιλέγουμε τώρα την περίοδο αλίευσής τους. Το καταλληλότερο λοιπόν διάστημα, για να βρούμε τα χταπόδια, είναι τέλη Φθινοπώρου μέχρι αρχές Άνοιξης. Σε αυτό το διάστημα, τα χταπόδια δεν ζευγαρώνουν, ( έτσι δεν διαταράσσουμε τον κύκλο τους ) αλλά έχουν και το νοστιμότερο κρέας.  Μετά από αυτή την περίοδο, τα περισσότερα χταπόδια έχουν γεράσει, και το κρέας τους δεν είναι το ίδιο ποιοτικά με του χειμώνα. Δεν αναφέρομαι στο Καλοκαίρι, καθώς τότε, η συντριπτική πλειοψηφία των χταποδιών, είναι μικρά ( μόλις έχει προηγηθεί η γέννα που προαναφέραμε) και προφανώς, έγκλημα να τα σηκώσουμε.  Όπως λέω πάντα, αν θέλουμε να φάμε ψάρια, θα τα βρούμε στο ιχθυοπωλείο της γειτονιάς μας! Η θάλασσα, για εμάς τους χομπίστες, είναι πρώτα απ όλα ένα μέσο χαλάρωσης, και όταν κυνηγάμε, το κάνουμε πάντα με σεβασμό στην γαλανή και με σκοπό, να αφήσουμε όσο το δυνατόν λιγότερο το..’στίγμα’ μας στον βυθό. Να είστε σίγουροι, οτι η θάλασσα θα μας ανταμείψει.

ΤΟΠΟΙ-ΠΕΡΙΟΧΕΣ-ΣΗΜΑΔΙΑ:

Δεν κρατάνε όλοι οι βυθοί χταπόδια. Μετά από ατελείωτες ώρες βυθού και ψαξίματος, θα σας παραθέσω με λίγα λόγια, τα ‘σημάδια’΄στα οποία βασίζομαι για να δω, εάν ένας τόπος κρατάει καλά κομμάτια η όχι. Ξεκινάμε μακροσκοπικά, δηλαδή την γεωγραφία της ακτής. Τα χταπόδια, θέλουν ήσυχα νερά. Η θολούρα, είναι αδιάφορη. Το παν για τα χταπόδια, είναι να έχουν την ‘ησυχία’ τους. Κολπίσκοι κλειστοί, χωρίς δυνατά ρεύματα, προστατευμένοι από τον καιρό, είναι οι τόποι που θα επιλέξουν τα μεγάλα άτομα για να φωλιάσουν. Αντίθετα, τα μικρότερα χταπόδια, θα τα βρούμε παντού, αρκεί να έχει βράχια. Γιατί συμβαίνει αυτό? Ο κύριος λόγος, είναι πως τα μεγάλα χταπόδια, ειδικά τα θηλυκά, αρχίζουν το ψάξιμο ασφαλών σημείων, καλμαρισμένων από καιρούς, για να ζευγαρώσουν. Τα επίσης μεγάλα αρσενικά το ξέρουν αυτό και επιλέγουν να φωλιάσουν και αυτά, σε απόσταση ασφαλείας πάντα, σε κοντινά θαλάμια από τα θηλυκά. Πολλές φορές, όταν βρίσκω ΄ενα μεγάλο θηλυκό σε έναν τόπο, το αφήνω επίτηδες για ‘κράχτη’, μαζεύοντας έτσι διαρκώς τα αρσενικά γύρω της. Τα μικρά χταπόδια αντίθετα, εκδιώκονται μανιωδώς από τα μεγαλύτερα, έτσι αναγκαστικά ψάχνουν φωλιές σε μέρη διαφορετικά. Αν κάποιο μικρό κάνει το λάθος να πλησιάσει σε περιοχές με μεγαλύτερα, τότε θα καταλήξει μεζές κάτω από τα πλοκάμια τους. Ενας ακόμη μεγάλος εχθρός των χταποδιών λοιπόν, είναι τα ίδια τα…χταπόδια και οι έντονες τάσεις κανιβαλισμού τους!

Είπαμε λοιπόν, το πως θα επιλέξουμε την ακτή. Πάμε να δούμε τώρα τι γίνεται, μόλις μπούμε μέσα. Δυστυχώς ( εξαιρούνται οι βάρκες) δεν μπορείς να βγάλεις μεγάλο χταπόδι, χωρίς να βραχείς. Ακόμη και να πιαστεί σε κάποιο αγγίστρι, το πιθανότερο είναι να το κόψει σε ανύποπτο χρόνο με το πανίσχυρο ράμφος του, ενώ οι χταποδιέρες, κοτοπόδαρα κτλ, έχουν μικρή επιτυχία σε μεγάλα μεγέθη.  Η βουτιά λοιπόν, είναι μονόδρομος.  Το βάθος, δεν παίζει κανένα ρόλο. Τα χταπόδια, φωλιάζουν κυριολεκτικά σε όλα τα βάθη. Από την ακρογυαλιά, κάτω από ένα παλιό λάστιχο σε βάθος μόλις 30 πόντους νερό,  μέχρι και τα 100μέτρα. Προφανώς, εγώ θα αναφερθώ στην παράκτια ζώνη.  Υπάρχουν δεκάδες σημάδια, που μαρτυρούν την παρουσία μεγάλων χταποδιών σε ένα μέρος. Από πέρκες μεγάλες μέχρι ανοιγμένα κοχύλια διάσπαρτα στον βυθό, κελύφη καβουριών κτλ. Αυτά τα σημάδια, αναλύονται στο Δεύτερο μέρος του άρθρου μου, μαζί με τις καιρικές συνθήκες, στις οποίες τα ψάχνουμε!